15+
Çocuklarda Depresyon Belirtileri
Çocuklarda Depresyon Nedir?
Depresyon, son dönemde küresel çapta artan psikolojik rahatsızlıklardan bir tanesidir. Genellikle yetişkinlerde görülmekle birlikte çocuklarda depresyon da son dönemde yaygınlaşan ruhsal bozukluklar arasında yer alır.
Ömürlerinin baharında onları depresyona sokan şey nedir peki? Çocuklar yaşadıkları ve vakit geçirdikleri ortamların enerjisini hisseder ve olumsuz davranışlardan etkilenirler. Bu davranışlara uzun süre maruz kaldıklarında, kendilerini üzgün ve gergin hissedebilirler. Bu davranışlar ise onların genel ruh hallerini etkiler.
Duygu durum bozukluğuna sahip olan çocuklar, kendilerini öfkeyle ifade edebilirler ve sürekli kaygılı hissedebilirler. Uzun süreli kötü hissetme hali depresyon belirtisi olarak kabul edilebilir. Yaşanan problemin depresyon olup olmadığının anlaşılabilmesi için çocuk psikiyatri uzmanlarından görüş alınması gereklidir.
Depresyonun Çocuklarda Görülme Yaşı ve Sıklığı
Çocuklarda depresyon 7-16 yaş aralığında görülebilen ve tedavi gerektiren ciddi bir ruhsal rahatsızlıktır. Alanında uzman psikiyatrlar, çocuklarda depresyon değerlendirmesi yaparak bu durumu tespit edebilirler. Ancak herhangi bir test ile tanı koymak mümkün olmamakla birlikte bu doğru da değildir.
Çocuklarda depresyon görülme sıklığı toplumun geneline oranla daha düşük bir dilimi ifade eder. Çocuklarda %3-4, ergenlerde %8-10 aralığında depresyon eğilimi görülebilir. Bu duruma aile içi ilişkiler, travmalar, başarı kaygısı, sosyal çevre ile olan ilişkiler neden olabilir.
Çocuklarda Depresyonun Belirtileri Nelerdir?
Çocuklarda depresyon belirtileri en yaygın olarak gerginlik, uykusuzluk, sinirlilik, üzüntü, mutsuz hissetme gibi duygusal ve davranışsal durumlardan oluşur. Çocuğunuz her zamankinden farklı davranmaya başlamışsa, her zaman yaptığı şeylere karşı eskisi kadar ilgi duymuyorsa bu da depresyona işaret edebilir. Onun bu şekilde farklı davranışlarını gördüğünüzde durumu analiz etmeye ve duygularını anlamaya çalışabilirsiniz. Yaşadığı duruma karşı üzerine gitmeden anlayışla yaklaşabilirsiniz. Yaşadığı üzüntünün ya da kaygının nedenini anlayamıyorsanız onunla iletişim kurarak canını sıkan bir şey olup olmadığını öğrenmeye çalışabilirsiniz. Sizinle iletişim kurmuyor ve agresif davranıyorsa profesyonel yardım almayı düşünebilirsiniz.
Depresyonun Nedenleri
Çocuklarda depresyon nedenleri, birçok farklı etmene bağlı olabilir. Onu sıkıntıya sokan durumları tespit ederek bunlara dair neden üzüntü ya da kaygı yaşadığını anladığınızda bu konuya bakış açısını değiştirmesine de yardımcı olabilirsiniz.
Genetik Etkenler
Çocuk psikolojisi genetik faktörlere bağlı olarak değişebilir. Genetik yatkınlığın yanında evde sürekli gergin ya da düşük enerjili ebeveynler gören çocuklar bu durumu aynalar. Çocuklar yaşadıkları olayları, duydukları sözleri, gördükleri davranışları bir sünger gibi emer. Bu deneyimler üzerinden hayata bakış açılarını belirler.
Çevresel Etkenler
Çocuklarda depresyon çevresel faktörlere bağlı olarak gelişebilir. Burada akran zorbalığı, kötü komşuluklar, mahalle kültürü gibi birçok farklı etken çocuk psikolojisi üzerinde etkili olabilir. Çocuklarda duygu durum bozukluğuna yol açan dış faktörleri iyi değerlendirdiğinizden emin olmalısınız.
Okulda akran zorbalığı yaşayan bir çocuğunuz varsa öğretmenleriyle iletişime geçerek bu duruma karşı çözüm bulunmasını sağlayabilirsiniz. Yaşadığı şeylere karşı çocuğunuzun duygusal dayanıklılığını artırmak adına psikoterapi desteği alabilirsiniz.
Çocuğunuzun psikolojisini bozacak davranışlar sergileyen insanlara mesafe koyabilirsiniz. Çocuğunuzla dış faktörler hakkında konuşarak onun sizin için değerli olduğunu anlamasını sağlayabilirsiniz. Onu üzen çevresel etmenleri hayatınızdan çıkaramıyorsanız bu konuda farkındalığını artırarak kendi değerini dış faktörlere bağlamaması gerektiğini anlamasını sağlayabilirsiniz.
Psikolojik Etkenler
Çocuklarda depresyona yol açan psikolojik etkenler yaşanan ağır travmalar, kötü davranışlara maruz kalma hali gibi faktörleri kapsar. Çok sinirli ya da kontrolcü ebeveynlerle büyümek, çocuğun psikolojisini bozan, kendini ifade etme becerisini olumsuz etkileyen bir durumdur. Bu durum, özgüven kaybına ve depresyonla birlikte gelişen kaygı bozukluklarına da yol açabilir.
Okul Çağındaki Çocuklarda Depresyonun Etkileri
Okuldaki arkadaşlık ilişkileri, çocuğun derslere olan ilgisi ve okul başarısı, onun ruhsal durumunu doğrudan etkiler. Öğretmenin dersteki tavrı, öğrencilere yaklaşımı, çocuğun arkadaşlarıyla ilişkisi onun ruh hali üzerinde son derece etkilidir. Bu problemi yaşayan 12 yaş altındaki çocuklarınız için çocuk psikiyatri desteği alabilirsiniz. Okullarda psikolojik danışmanlık ve rehberlik birimleriyle psikolojik destek merkezlerinin iş birliği yapması, ailenin bu konuda bilinçlendirilmesi çocuğun daha sağlıklı ruh haline kavuşmasına yardım edebilir. Aksi takdirde çocuk hem sosyal ilişkilerden kopuk hem de derslere karşı ilgisiz olabilir. Bu durum, onun okul başarısını önemli ölçüde düşürebilir.
Ebeveynler Ne Yapmalı?
Çocuklarda depresyon ve anksiyete tedavisinde sağlıklı bir aile içi iletişim ve ebeveyn desteği son derece değerlidir. Çocuğun yaşam şartlarını düzeltmeden tek başına tedaviye götürmek yeterli olmaz. Çocuğa ilgi ve sevgi göstererek yaşadığı sorunları dinleyerek ve ona yol göstererek bu durumu aşmasına yardım etmelisiniz. Bu konuda konuşması için onu zorlamamalısınız. Konuşmak istediğinde dinleyip duygularını anladığınızı hissettirdiğinizde çocuğunuz yaşadığı zorlukları daha kolay aşabilir.
Çocuklarda Depresyon Tanısı Nasıl Konur?
Çocuklarda depresyon tedavisine başlayabilmek için önce doğru tanının konulduğundan emin olmak gerekir. Depresyon tanısını koyan kişi, çocuk psikiyatristidir. Hangi tedavinin uygulanacağına karar verebilmek için hekimin detaylı psikiyatrik muayene yapması gerekir. Bunun sonucunda çocuğun depresyona girmesine yol açan nedenler anlaşılarak psikoterapi ya da ilaç tedavisine başlanabilir.
Tedavi Yöntemleri: Terapi, İlaç ve Alternatif Yaklaşımlar
Çocuklarda tedavi yöntemleri arasında terapi ve ilaç tedavisi ilk sıralarda yer alır. Burada çocuğun yaşı ve yaşadığı durumun ağırlığı göz önünde bulundurulur. İlaç tedavisi yapılırsa bu uzman kontrolünde olmalıdır. Çocuklarda depresyon ilaçları, onların yaşına uygun dozda verilir.
Psikoterapi de çocuğun yaşadığı problemi tespit etmek ve bunun üstesinden gelmek için son derece etkili yöntemlerden bir tanesidir. Bilişsel davranışçı terapi ve oyun terapisi gibi yöntemler sayesinde çocuğun kendini ifade etmesi ve yaşadığı sıkıntıların üstesinden gelmesi sağlanabilir.
İlaç tedavisine gerek olup olmadığı uzman değerlendirmesi sonrasında belli olur. İlaç, psikoterapinin tek başına yeterli olmadığı durumlarda tavsiye edilebilir. Bazı durumlarda çocuğun yaşadığı depresyonun boyutuna göre tedavi başlangıcında verilebilir.
Depresyonla Baş Etmek: Günlük Hayatta Uygulanabilecek Öneriler
Çocuklar, genellikle depresyona kendilerini savunmasız ve yetersiz gördüklerinde girerler. Çaresiz olduklarını düşünebilirler. Kötü bir travma nedeniyle kendilerini çevrelerine kapatabilirler. Bu ölüm, bir yakının kaybı, cinsel istismar ya da kaçırılma sonucunda gerçekleşebilir. Diğer taraftan çevreden ve aileden gelen baskılar sonucunda kendilerini üzgün, mutsuz, hayata dair isteksiz hissedebilirler. Bir çocuğun neşesinin solmamasının en güzel yollarından biri çocuğun sevildiğini ve her durumda korunduğunu bilmesidir.
Özgüvenli yetiştirilmiş, yer yer aşırıya kaçmadan şımartılmış çocuklar, hayata dair daha pozitif bakabilirler. Gerektiğinde yardım almayı daha iyi başarabilirler. Haksızlığa uğradıklarında kendilerini savunabilirler. Bir çocuğa yapabileceğiniz en iyi yatırım onu sevmek, sevdiğinizi hissettirmek ve sevilmeye layık olduğunu anlamasını sağlamaktır. Onunla sürekli iletişim halinde olarak aktif paylaşımlarda bulunarak ona zaman ayırarak yaşadığı şeylerin farkında olarak günlük hayatı daha iyi göğüslemesini sağlayabilirsiniz.
Ne Zaman Profesyonel Yardım Alınmalı?
Ne zaman çocuk psikiyatristi devreye girmeli? Çocuğunuzu rahatsız eden bir durum olduğunu anladığınızda bunu analiz ederek ona biraz zaman tanıyabilirsiniz. Onu üzen durumu anlayarak strese, kaygıya, mutsuzluğa yol açan durumu öğrenebilirsiniz. Bu konuda kendi rehberliğinizle ona yardım edebilirsiniz. Ne yaparsanız yapın çocuğun hayata karşı isteksiz, olumsuz bir yaklaşım içinde olduğunu görüyorsanız bu durumda bir uzman desteği almayı düşünebilirsiniz. İstanbul çocuk psikiyatri merkezi aracılığıyla depresyon, anksiyete ve bütün diğer ruhsal problemler için destek alabilirsiniz.
Danışanlarımız Nediyor?
Ş.A
Burayı internetten buldum. Çocuğumun ergenlikle ilğili başlayan bazı sorunları vardı. Bu sorunlar okul başarısını da etkilemeye başlamıştı. Bir çok yol denedik ama durumlar hep başa sardı. Doktorumuz ile ona nasıl yaklaşabileceğimizi öğrendik. Artık evde sorunsuz bir ergenimiz var. Hem biz hem de çocuğumuz huzurlu. İyi ki İstanbul Çocuk Psikiyatri diyorum.
V.A
Önceleri bu tür tedavilere karşı çok ön yargılıydım ama Rabbim sonsuz kere razı olsun, doktorumuzla tanıştıktan sonra bu ön yargım tamamen kırıldı, çocuğumuzla ilgili çok çok ciddi olumlu sonuçlar aldık. Gerçekten samimiyetle, tavsiye ediyorum. Hocam işinde gayet uzman. Teşhisi, yönlendirmeleri ve tedavi yöntemleri mükemmel. Herkese tavsiye ediyorum. Hocama da buradan tekrar selamlarımı, saygılarımı iletiyorum. Çocuklarınızın geleceği için mutlaka dikkat eksikliği, dikkat dağınıklığı veya hiperaktive bozukluğu sıkıntıları varsa mutlaka ama mutlaka hocamla tanışmanızı öneriyorum.
C.Y
Sürecin en başında tedavi alıp almama konusunda fazlasıyla kararsızdım. Böyle bi sürece başlamanın benim için faydalı olup olmayacağından emin değildim. Ama şuan diyorum ki iyi ki başlamışım. Ben bu sürece başlayalı 10 seans oldu ve Ömer beye ilk geldiğim kişiyle şuan dönüştüğüm kişi arasında büyük bi fark var. Ve şuan dönüştüğüm kişiden ve içimdeki potansiyeli zamanla ortaya çıkarıyor oluşumdan çok mutluyum. Kendi aşamadığım şeyleri aşmamda bana çok büyük katkıları oldu. Konumu rahattı. Randevu saatlerinde herhangi bi aksama olmadı. İletişim konusunda da profesyonelce hareket edildi. Sonuç olarak bu süreçte kötü diyebileceğim herhangi bir şeyle karşılaşmadım. Benim için son derece güzel ilerleyen bi süreçti ve hala devam ediyorum. Elimde olsa hiç bırakmam 🙂
K.N
Bir kere gelmiş olmamıza rağmen tüm detayıyla bizimle ilgilenen saat kavramı asla olmayan özellikle söylüyorum cünkü bir saat diye konusmustuk öncesinde nerdeyse 1.30 saatten fazla ilgilendi ömer bey bizimle cıkarken de gerçekten ücret için çalışmış olsaydı mutlaka gelin derdi ki ne zaman danısmak için isterseniz gelin dedi kendisi devamlılık gerektirecek bir durum yok diye ekledi biz cok memnun kaldık ne zaman danısmak istersek yine kendisini tercih edeceğiz bir kez daha teşekkür ederiz kendisine.
P.S
Doktorumuzla çok güzel bir süreç geçirdik. Çocuklarla iletişimi gerçekten çok güçlü, harika bir dinleyici ve onların dünyasını, duygularını,davranışlarını çok iyi yorumluyor. Aklımızdaki tüm soruları içtenlikle yanıtladı ve her seans çok verimli geçti. Oğlum her randevuya istekle ve mutlu bir şekilde gitti, bu da onun güven veren yaklaşımını gösteriyor. Süreç boyunca farkındalıklarımı artırdı; bazen hayat içinde çok basit görünen şeylerin çocuklar için ne kadar büyük anlam taşıdığını fark etmemi sağladı. Kendisinin ilgisi, sabrı ve rehberliği harika!
T-S
Rehber öğretmenin tavsiyesiyle gittik. Dehb olan oğlum için gittik. İlk gittiğimizde çok belirsizlik içindeydik. Kaos durumundaydık. Kendisi çocuğumuzun teşhisini koydu. Neler yapmamız gerektiğini söyledi. Bize çok güzel rehberlik etti.
Sadece çocuk odaklı değil, aynı zamanda tedavi sürecinde anne babanın da psikolojisini önemsemesi çok değerliydi.
Dehb li çocuklara bakış açısı çok güzel. Her çocuğun özel olduğu, illaki bir etiket takılmaması gerektiği, çocuğun iyi olması için önce anne babanın sakin ve huzurlu olması gerektiği gibi bir çok konuda bizi uyandırdı. Her sıkıştığımızda uzaktan da olsa cevap verdi bilgilendirdi. Kesinlikle tavsiye ederim hocamızı..