Çocuklarda Kaygı Bozukluğu

Çocuklarda Kaygı Bozukluğu Nedir?

Çocuklarda kaygı bozukluğu ifadesi aslında çok manidar… Çocuklar bu dünyayı deneyimleyerek öğrenir yani olumsuz bir durum bilinçaltına ekilmezse kaygı diye bir şeyle hiç tanışmayabilirler. Yaşadıkları travmalar ve olumsuz durumlar ise onlarda yoğun bir kaygının başlangıcını oluşturabilir. Çocuklarda kaygı bozukluğu, küçük bedenlerinin taşıyamayacağı kadar ağır yüklerle karşılaşmaları neticesinde meydana gelir. Çok kontrolcü ebeveynler, sert ya da sinirli anneler ve babalar, okulda yaşanan stres ve akran zorbalığı gibi nedenler çocuklarda kaygı bozukluğuna yol açabilir.

Kaygı bozukluğu, bir konu hakkında mantıklı olmasa bile çok büyük bir korku yaşamaktır. Annesinin ya da babasının öleceğinden korkma, kendinden yaşça büyük kişilerden dayak yeme gibi konular çocuklarda stres ve kaygı yaşanmasına yol açabilir. Kaygı bozukluğunun nedeni anlaşılırsa çözüme gitmek daha kolay bir hale gelir. Yaşanan anksiyete, dikkat eksikliğine, sürekli korkulu ve tedirginlik içinde olmaya neden olabilir.

 

Kaygı Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?

Çocuklarda kaygı bozukluğunun belirtileri arasında ilk sırada sürekli tedirgin ve diken üstünde olma hali gelir. Çocuk, aynı ortamda ne konuşulduğuyla ilgilenmeyebilir. İştahsızlık yaşayabilir. Normalde ilgisini çeken bir konu hakkında bile yeterince ilgili olmayabilir. Buna benzer durumları gözlemliyorsanız çocuğunuzun kaygı bozukluğu yaşaması kuvvetle muhtemeldir. Çocuklarda anksiyete belirtileri size bir uzmana başvurmanız gerektiği konusunda ipucu verir.

Çocuklarda Kaygı Bozukluğuna Sebep Olan Etkenler

Çocuklarda kaygı bozukluğuna sebep olan etkenlerin başında onu çok fazla korkutacak bir durum yaşaması yer alır. Travmatik olaylar, çocuğun gerçeklik algısının bozulmasına yol açabilir. Davranış bozuklukları, psikiyatrik rahatsızlıklar, çocuğu korkutan mevcut bir durumun devam ediyor olması, üstesinden gelmekte zorlandığı herhangi bir durum, kaygı bozukluğuna yol açabilir. Genetik faktörler de çocuklarda kaygı bozukluğuna sebep olan etkenler arasında önemli bir yerdedir. Nedeni anlaşıldıktan sonra doğru tedavi, kaygı bozukluğunu ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir.

Evde Uygulanabilecek Basit Destek Yöntemleri

Bazen korktuğunuz ve büyük zannettiğiniz durumlar, ufak desteklerle halledilebilir. Çocuğunuzun yaşadığı kaygı zamanını yönetemediği için ödevini yetiştirememesinden kaynaklanıyorsa onunla gün planlaması hakkında konuşabilirsiniz. Nasıl hareket ederse daha doğru bir zaman yönetimi yapabileceğini anlatabilirsiniz. Bir de böyle deneyerek ödevlerini zamanında yetiştirip bu stresi yaşamayacağından bahsedebilirsiniz.

Konu okul ya da ödevler değilse çocuğun yaşadığı kaygıyı atlatması için zihinsel rahatlama sağlayabileceği aktivitelere katılmasını sağlayabilirsiniz. Resim, müzik, dans gibi sanat dallarından bir tanesine ilgisi doğrultusunda yönlendirme yapabilirsiniz. Spora yönelmesini destekleyebilirsiniz. Böylece hem bedenen hem zihnen daha rahatlamış olduğunu fark edebilirsiniz. Zararlı içeriklerden uzak durmasını sağlayarak doğaüstü olaylardan ya da filmlerde gördüğü travmatik durumlardan korkmasını engelleyebilirsiniz.

Ona ihtiyaç duyduğu zamanlarda destek vererek çocuğunuzu önemsediğinizi, yanında olduğunuzu hissettirerek güven aşılayabilirsiniz. Bir derdi olduğunda size anlatabileceğini söyleyebilirsiniz. Bu süreçte onu hiç yargılamadan kendi hatasından kaynaklanan durumlar bile olsa ona sadece yol gösterici olabilirisiniz. Hatalarını onu rencide etmeden anlatabilirsiniz. Bu davranışınız, onun kendini yalnız ve çaresiz hissetmesinin önüne geçer.

Okul Çağındaki Çocuklarda Kaygı ile Başa Çıkma Stratejileri

Okul çağındaki çocuklarda kaygı, okul öncesine göre daha fazla olabilir. Burada çocuğun zorunlu olarak yapması gereken bir şey var. Okula devamlı gitmeli ve ödevlerini düzenli olarak yapmalı. Bu durumla baş etmek bazı çocuklar için daha kolayken bazıları için daha zor olabilir. Anneden ve babadan birkaç saat de olsa ayrı kalmak çocukta terk edilme kaygısına yol açabilir. Çocuklarda kaygı nasıl giderilir? Çocuklar, en çok anlaşılmadıkları zaman kaygı duyarlar.

Bir ebeveyn kendi bakış açısıyla çocuğun yaptığı herhangi bir şeyi yaramazlık ya da kendi otoritesine karşı çıkma olarak değerlendirebilir. Duvarı boyamak üzerinden örnek verirsek çocuk duvarı süslediğini düşünebilir. Siz ise onun size inat yaptığını düşünebilirsiniz. Burada hangi durumu doğru kabul etmek gerek? Çocukların dünyasını anlamaya çalıştığınızda onlara kendilerini ifade edebilecek belli alanlar yaratabilirsiniz. Boyaması için sadece bir duvar verebilirsiniz. Her gün bu duvarı boyayıp sonra da temizleyeceğinizi anlatabilirsiniz.

Kaygı, bazen çocuğun kendisine annesinin ya da babasının kızacağından korkması şeklinde gerçekleşir. Bazen öğretmeninden azar işiteceği için çok korkar. Bazen de bütün bunlardan büyük bir korkuya sahip olabilir. Ona bir yabancının zarar vereceği, evine yabancı insanların gireceği, bir yakınının öleceği korkusuna kapılabilir. Bunlar kronik hale gelirse çocuklarda kaygı bozukluğu oluşumu gözlenir.

Ne Zaman Uzman Desteği Alınmalı?

Çocukla konuşarak, kaygılanmasına yol açan durumların aslında endişelenmemesi gereken şeyler olduğunu anlatabilirsiniz. Bunu yaptığınızda onun rahatlamasını sağlayabilirsiniz. Bu rahatlama meydana gelmiyorsa; çocuk sürekli huzursuzsa, depresifse ve sinirliyse bir uzmana başvurmanızın zamanı gelmiştir.

Sosyal kaygı, başarı kaygısı, akran zorbalığı gibi pek çok durum, çocuğunuzu sizin sandığınızdan daha fazla zorluyor olabilir. Bu durumda ona anlayışla yaklaşmalı ve gerekli desteği almasını sağlamalısınız. Bu alanda uzman psikolog ya da psikiyatrist desteği alarak çocuğunuzun yaşadığı kaygının ileri boyuta ulaşmasının önüne geçebilirsiniz.

Çocuk psikoloğu ya da psikiyatristi nasıl seçilmeli?

Çocuk psikoloğu önerisi için internette arama yapabilir, tanıdığınız kişilerin memnun kaldığı uzmanlardan birini de tercih edebilirsiniz.

Çocuklar için Terapi Türleri: Oyun Terapisi ve Bilişsel Davranışçı Terapi

Çocuklar için etkili sonuçlar almayı sağlayan terapi türleri arasında oyun terapisi ve bilişsel davranışçı terapi yer alır. Uzmana başvurduğunuz zaman ilk önce kaygı bozukluğu testi yapılır. Çocuklar için kaygı bozukluğu testi sayesinde onun yaşadığı psikolojik durum tespit edilir. Kaygı bozukluğu nasıl tedavi edilir? Terapi yöntemleri ve gerekirse ilaç desteği ile tedavi uygulanabilir.

Ailelerin Desteği: Ebeveynlere Öneriler

Ailelerin desteği, çocuklar için çok büyük bir anlam taşır. Yaşadığı kaygıya karşılık ters bir tepki vermeniz ya da kayıtsız kalmanız sizin onu anlamadığınızı düşünmesine yol açar. Bu çocukta daha büyük bir kaygıya sebep olur.

Çocuk psikolojisi camdan bir kalbe benzetilebilir. Kırılmaya çok müsaittir. Yaşadıkları kaygılar, sizin için saçma olabilir. Onlar için devasa bir etkiye sahiptir. Bununla küçücük bir beden içinde mücadele ediyorlar. Hallerini anlayarak onlara akıl vermekten ziyade rehberlik etmeniz daha değerlidir.

Kaygı Bozukluğu ile İlgili Sık Yapılan Hatalar

Kaygı bozukluğu yaşayan bir çocuğun duygularını yok saymanız en büyük hatalardan bir tanesidir. Çocuklarda kaygı bozukluğu, küçük bir korku ya da anlık bir telaştan çok farklıdır. Bir durumu sürekli düşünerek aynı korkuyu çok yüksek oranda yaşayabilirler. Buna neden olan durumu doğru anladığınızdan emin olmalısınız.

Yoğun korku ve kaygı yaşamak, çocuklarınızın genel sağlık durumunu da bozabilecek bir etkendir. Yaşadıkları zorlukları doğru gözlemlemeli, onları eleştirmek ve yargılamak yerine yol gösterici bir tavır içinde olmalısınız. Kınamak, yargılamak, ayıplamak gibi yaklaşımlar, yaşanan kaygının boyutunu artırmanın dışında bir işe yaramaz. Çocuğunuzun özgüvenini de zedeler.

İlginizi Çekebilir: Çocuklarda Özgüven Gelişimi

Tedavi Süreci ve İyileşme Oranları

Kaygı bozukluğu yaşayan çocuklar, ebeveyn desteği ve doğru tedavi süreciyle normal bir yaşama geri dönebilirler. Yaşanan kaygının çocuk için anlamını anlamak, sonra bununla nasıl mücadele edebileceğini öğretmek, süreci başarılı şekilde yönetmeyi sağlar. Bu süreçte uzman desteği ve ona iyi gelecek aktivitelere katılması için doğru yönlendirme çok kıymetlidir. Yaşanan zorlukları aşmanın en kolay yolu, sevgiden geçer.

Çocuğunuzun hislerini anlayıp ona değerli olduğunu hissettirdiğiniz takdirde sizinle her şeyini daha kolay paylaştığını görebilirsiniz. Evde huzurlu bir ortam sağlamalı, yaşadığı kaygıları azaltmak için birlikte çözüm yolları aramalısınız. Desteklenen ve tedavi gören çocukların büyük çoğunluğu, yaşadığı kaygılardan büyük oranda kurtulabilir. Tedavi edilmezse yetişkinlik sürecinde de kaygı bozukluğu devam eder. İleri boyutlarda tedavi süreci daha zorlu ve uzun süreli olabilir.