15+
Çocuklarda Tırnak Yeme Alışkanlığı
Çocuklarda tırnak yeme alışkanlığı, stresli anlarda ortaya çıkabilen bir dürtü kontrol bozukluğudur. Onikofaji (tırnak yeme bozukluğu) çocukların başa çıkamadığı bir problem sonucunda geliştirdikleri alışkanlıklar arasında sayılabilir. Yoğun stres ve kaygı yaşayan çocuklar, tırnak yeme eğiliminde olabilirler.
Çok katı kuralların olduğu ailelerde çocuklar kendilerini güvende hissetmeyebilir. Aile içi stres, kaygı bozukluğuna ve huzursuzluğa neden olur. Stresli anlarda birçok kişi, kendini sakinleştirmek için bilinçli ya da bilinçsiz bazı davranışlar sergiler. Tırnaklarını yemek de bunlardan bir tanesidir. Çocuk, yaşadığı duygusal durumla baş edebilmek için tırnaklarını yemeye başlayabilir.
Çocuklarda Tırnak Yeme Alışkanlığı Nedir?
Tırnak yeme alışkanlığı, çocuklarda ve yetişkinlerde görülebilen, tırnaklarını kesmek yerine dişleriyle kopartma davranışıdır. Tırnaklarını yerken bir taraftan bacaklarını sallama, gerginlik, terleme gibi belirtiler de gösterebilirler. Çocuklarda tırnak yeme alışkanlığı ortaya çıktığı ilk anda bu durumun nedenini tespit edebilmek, davranışı sonlandırabilmek için son derece önemlidir.
Onikofaji Nedir?
Sinirsel bir davranış olarak ortaya çıkan tırnak yeme bozukluğunun tıbbi adı onikofaji olarak bilinir. Güven eksikliği, aile içi stres ve psikolojik travma gibi nedenlerle ortaya çıkabilir. Bu duruma yol açan yüksek derecede kaygı ya da korku olabilir. Obsesif kompulsif bozukluk gibi tekrarlayan davranışlara yol açan hastalıklar da onikofajiye neden olabilir.
Tırnak Yeme Davranışı Hangi Yaşta Başlar?
Tırnak yeme alışkanlığına üç yaş altı çocuklarda genellikle rastlanmamıştır. Güven eksikliği duyan, yoğun korku yaşayan çocuklarda dürtüsel bir davranış kalıbı olarak ortaya çıkabilir. Belli olaylarla tetiklenmesi halinde bilinçsizce sergilenen bir davranıştır. Zamanla bir alışkanlık haline gelirse artık önlenemez bir davranış kalıbı oluşturabilir.
Çocuklarda Tırnak Yeme Alışkanlığının Nedenleri
Tırnak yeme alışkanlığının nedenleri arasında bulunduğu yerde güvende hissetmeme, travmalar, sinirli hissetme yer alabilir. Stres ve baskı altında hissetme en yaygın nedenlerden bir tanesidir. Çocuklarda tırnak yeme alışkanlığı, çevreden onay görememe ve ebeveyni taklit etme gibi nedenlerle de meydana gelebilir. Erken çocukluk davranışları arasında sıklıkla tekrarlanan tırnak yeme alışkanlığı varsa bu durumun düzelmesi için psikolojik destek alabilirsiniz.
Duygusal Travmalar ve Stres Faktörleri
Trikotillomani (saç yolma hastalığı) ve tırnak yeme bozukluğu gibi durumlar duygusal travmalardan kaynaklanabilir. Çocuğu rahatsız eden bir durum tetiklendiğinde o olaya dikkatini vermemek ya da stresle baş etmek için ortaya çıkan davranışlardır. Travmanın kaynağı tespit edilip ilgili tedavi uygulandığında çocuk, stres kaynaklı dürtüsel davranışları bırakabilir.
Aile İçi İletişim ve Otoriter Tutumlar
Çocuklarda tırnak yeme sebepleri arasında çok baskıcı bir ailede büyümek ilk sıralarda gelebilir. Çocuk yaşadığı baskı karşısında kendi duygularıyla başa çıkmak ve korkularının üstesinden gelebilmek için dürtüsel davranışlar sergilemeye başlar. Çocuğu disipline etmek adına uygulanan katı kurallar, onun psikolojik olarak zorlanmasına ve dürtü bozukluğuna sahip olmasına yol açabilir.
Taklit Yoluyla Gelişen Davranışlar
Çocuklarda tırnak yeme alışkanlığının sebepleri arasında taklit etme de yer alabilir. Stresli ve tırnak yeme alışkanlığı bulunan ebeveynler, çocuklara günlük davranışlarıyla örnek olurlar. Çocuklar nasıl mutlu olacağını, nasıl problem çözeceğini ve sinirlendiklerinde nasıl tepki vereceklerini ebeveynlerini aynalayarak öğrenirler. Tırnak yeme alışkanlığı da çocuğa aileden geçebilen davranış kalıpları arasında yer alır.
Psikolojik Arka Plan ve Altta Yatan Rahatsızlıklar
Çocuklarda tırnak yeme alışkanlığı psikolojik mi? Bazı durumlarda tırnak yeme alışkanlığının altından başka psikolojik rahatsızlıklar da çıkabilir. Obsesif kompulsif bozukluk, güven eksikliği ve kaygı bozukluğu, trikotillomani ile bağlantılı sebepler, çocuklarda tırnak yeme davranışına yol açabilir.
Kompulsif Bozukluklarla İlişkisi
Çocuklarda obsesif kompulsif bozukluk kaynaklı takıntılar, mantıksız olsa bile devam eden davranışları kapsar. Çocuk, böyle bir takıntılı düşünce nedeniyle tırnaklarını yeme dürtüsüne karşı koyamayabilir. Bunu fark ederseniz çocuğun tırnak yeme dürtüsünü tetikleyen asıl durumun tespiti ve tedavisi için terapist yardımı alabilirsiniz.
Güven Eksikliği ve Kaygı Bozukluğu
Çocuklarda güven eksikliği ve kaygı bozukluğu nedeniyle oluşan tırnak yeme davranışları, evde ya da bulunduğu ortamda zarar göreceğini düşünmesinden kaynaklanabilir. Okula uyum sağlamada zorluk ve bakım verene karşı oluşan güven eksikliği, yoğun strese ve beraberinde çeşitli dürtü bozukluklarına yol açabilir. Değersizlik ve sevgisizlik gibi nedenler, çocuğun tırnak yeme alışkanlığı edinmesine yol açabilir.
Trikotillomani ile Bağlantısı
Trikotillomani, saç, kirpik ve kaş yolma gibi çeşitli alışkanlıkları içeren dürtü bozukluğudur. Ağır travmalar, yoğun stres ve öfke kontrol bozukluğu nedeniyle ortaya çıkabilen durumlardan bir tanesidir. Bazı durumlarda trikotillomani davranışlarına tırnak yeme davranışı da eşlik edebilir.
Tırnak yeme travması, birçok farklı nedenle oluşabilir. Bu, bazen çocuğun ve sizin bilinç düzeyinde fark edemediğiniz bir nedene dayanabilir. Bu davranışın son bulması için altında yatan kök duygunun çözülmesi gerekir. Alanında uzman bir çocuk psikoloğu davranışın asıl nedenini bulmada ve etkisini nötrlemede size yardımcı olabilir.
Ebeveynler Ne Yapmalı, Ne Yapmamalı?
Çocuklarda tırnak yeme alışkanlığı karşısında, davranışı önleyici tedbirler almak isteyebilirsiniz. Bunu yaparken dikkat etmeniz gereken çocuğun üzerinde baskı kurmamanızdır. Davranışsal müdahale etmek ise çocuğu o an sizin yanınızda tırnak yemekten alıkoyabilir. Sizin olmadığınız ortamlarda tırnak yemeye devam etmesine yol açar.
Baskı ve Utandırmadan Kaçınma
Tırnak yeme alışkanlığını bırakması için çocuğa zorlayıcı bir tavırla yaklaşmamalısınız. Kızarak ya da fiziksel müdahaleyle engelleyerek durdurmanız onun içten gelen isteğini kesmez. Dolayısıyla yapacağınız uyarılar, davranışı o an için durdurabilir. Çocuğu utandırmak ve baskılamak, stresi daha da artıran bir durum olacağı için onu davranıştan alıkoymak yerine yaptığı şeyi daha da pekiştirmiş olursunuz.
Çocuğun İlgisini Başka Yöne Çekme
Çocuğun ilgisini başka yöne çekme, tırnak yeme alışkanlığı için çözüm yöntemlerinden biri olabilir. O an düşünmesini sağlayabilecek bir bilmece sormak, yemeğin tadına bakmasını istemek gibi çeşitli yollarla mevcut davranışı bırakmasını sağlayabilirsiniz. Sonrasında ilgisini çekebilecek bir sohbet başlatabilirsiniz. Çocuğunuzun ilgi alanlarına göre bu örnekleri çoğaltabilirsiniz.
Pozitif Pekiştirme Teknikleri
Alışkanlıklarını değiştirebileceğini destekleyen sözlerle, çocuğu yanlış olan davranışı bırakma yönünde teşvik edebilirsiniz. Resim çizme, piyano çalma, çanak çömlek yapımı gibi hobi alanlarına yönelmesini sağlayabilirsiniz. Nefes egzersizleri ve terapi desteğiyle birlikte çocuklarda tırnak yeme davranışına çözüm bulabilirsiniz.
Tırnak Yeme Davranışı Nasıl Sonlandırılır?
Tırnak yeme alışkanlığı nasıl geçer? Çocuklar da yetişkinler gibi stresli, heyecanlı, korkulu olduklarında tırnaklarını yemeye başlayabilirler. Bu davranışı sonlandırmak içinse öncelikle onlara kendilerini güvende hissettirerek başlayabilirsiniz. Tırnak yeme davranışına neden olan durumu tespit edebilirseniz bu durumu çözmeniz daha kolay hale gelebilir.
Alışkanlık Kırıcı Davranış Değiştirme Teknikleri
Çocuğunuzun tırnakları uzamadan önce keserseniz yeme davranışını azaltmaya destek olabilirsiniz. Çocuğun yeteneği ve ilgisi doğrultusunda onu bir hobiye teşvik edebilirsiniz.
Uygulanan Terapiler (CBT, Oyun Terapisi)
CBT (Cognitive-Behavioral Therapy), Bilişsel davranışçı terapi ve oyun terapisi gibi yaygın teknikler, dürtü bozukluklarının giderilmesinde etkili olabilir. Terapistle yapılacak olan görüşme sonucunda çocuğun yaşına ve durumuna uygun tırnak yeme tedavisi belirlenebilir. Görüşme sıklığı çocuğun, sizin ve başvurduğunuz terapistin uygunluğuna göre tavsiye edilen süre sıklığında devam etmelidir.
Gerekli Durumlarda Uzman Desteği
Çocuklarda tırnak yeme alışkanlığı için hangi durumlarda uzman desteği gerekir? Çocuğunuzun tırnak yeme davranışını bırakması için ona anlayışlı bir bakış açısıyla yaklaşmalısınız. Son dönemlerde onu korkutan ya da strese sokan bir durum olup olmadığını anlamaya çalışabilirsiniz. Tırnak yemenin zararlarıyla ilgili ve onu bu davranışa iten nedenler hakkında konuşarak sakinleşmesine yardım edebilirsiniz. Okulda, sosyal çevrede, evde onu korkutan ve gerginlik hissetmesine yol açan durumları tespit edebilir, bunları ortadan kaldırmaya yardım edebilirsiniz. Çocukla açık iletişimde olarak yaşadığı zorlukları atlatmasına yardım edebilirsiniz. Bazen çocuğunuzla iletişim halinde olmaya çalışsanız bile bu onun alışkanlığından vazgeçmesi için yeterli olmayabilir. Çocuklarda tırnak yeme davranışının ısrarlı bir şekilde devam ettiği durumlarda uzman desteği almayı düşünebilirsiniz.
Danışanlarımız Nediyor?
Ş.A
Burayı internetten buldum. Çocuğumun ergenlikle ilğili başlayan bazı sorunları vardı. Bu sorunlar okul başarısını da etkilemeye başlamıştı. Bir çok yol denedik ama durumlar hep başa sardı. Doktorumuz ile ona nasıl yaklaşabileceğimizi öğrendik. Artık evde sorunsuz bir ergenimiz var. Hem biz hem de çocuğumuz huzurlu. İyi ki İstanbul Çocuk Psikiyatri diyorum.
V.A
Önceleri bu tür tedavilere karşı çok ön yargılıydım ama Rabbim sonsuz kere razı olsun, doktorumuzla tanıştıktan sonra bu ön yargım tamamen kırıldı, çocuğumuzla ilgili çok çok ciddi olumlu sonuçlar aldık. Gerçekten samimiyetle, tavsiye ediyorum. Hocam işinde gayet uzman. Teşhisi, yönlendirmeleri ve tedavi yöntemleri mükemmel. Herkese tavsiye ediyorum. Hocama da buradan tekrar selamlarımı, saygılarımı iletiyorum. Çocuklarınızın geleceği için mutlaka dikkat eksikliği, dikkat dağınıklığı veya hiperaktive bozukluğu sıkıntıları varsa mutlaka ama mutlaka hocamla tanışmanızı öneriyorum.
C.Y
Sürecin en başında tedavi alıp almama konusunda fazlasıyla kararsızdım. Böyle bi sürece başlamanın benim için faydalı olup olmayacağından emin değildim. Ama şuan diyorum ki iyi ki başlamışım. Ben bu sürece başlayalı 10 seans oldu ve Ömer beye ilk geldiğim kişiyle şuan dönüştüğüm kişi arasında büyük bi fark var. Ve şuan dönüştüğüm kişiden ve içimdeki potansiyeli zamanla ortaya çıkarıyor oluşumdan çok mutluyum. Kendi aşamadığım şeyleri aşmamda bana çok büyük katkıları oldu. Konumu rahattı. Randevu saatlerinde herhangi bi aksama olmadı. İletişim konusunda da profesyonelce hareket edildi. Sonuç olarak bu süreçte kötü diyebileceğim herhangi bir şeyle karşılaşmadım. Benim için son derece güzel ilerleyen bi süreçti ve hala devam ediyorum. Elimde olsa hiç bırakmam 🙂
K.N
Bir kere gelmiş olmamıza rağmen tüm detayıyla bizimle ilgilenen saat kavramı asla olmayan özellikle söylüyorum cünkü bir saat diye konusmustuk öncesinde nerdeyse 1.30 saatten fazla ilgilendi ömer bey bizimle cıkarken de gerçekten ücret için çalışmış olsaydı mutlaka gelin derdi ki ne zaman danısmak için isterseniz gelin dedi kendisi devamlılık gerektirecek bir durum yok diye ekledi biz cok memnun kaldık ne zaman danısmak istersek yine kendisini tercih edeceğiz bir kez daha teşekkür ederiz kendisine.
P.S
Doktorumuzla çok güzel bir süreç geçirdik. Çocuklarla iletişimi gerçekten çok güçlü, harika bir dinleyici ve onların dünyasını, duygularını,davranışlarını çok iyi yorumluyor. Aklımızdaki tüm soruları içtenlikle yanıtladı ve her seans çok verimli geçti. Oğlum her randevuya istekle ve mutlu bir şekilde gitti, bu da onun güven veren yaklaşımını gösteriyor. Süreç boyunca farkındalıklarımı artırdı; bazen hayat içinde çok basit görünen şeylerin çocuklar için ne kadar büyük anlam taşıdığını fark etmemi sağladı. Kendisinin ilgisi, sabrı ve rehberliği harika!
T-S
Rehber öğretmenin tavsiyesiyle gittik. Dehb olan oğlum için gittik. İlk gittiğimizde çok belirsizlik içindeydik. Kaos durumundaydık. Kendisi çocuğumuzun teşhisini koydu. Neler yapmamız gerektiğini söyledi. Bize çok güzel rehberlik etti.
Sadece çocuk odaklı değil, aynı zamanda tedavi sürecinde anne babanın da psikolojisini önemsemesi çok değerliydi.
Dehb li çocuklara bakış açısı çok güzel. Her çocuğun özel olduğu, illaki bir etiket takılmaması gerektiği, çocuğun iyi olması için önce anne babanın sakin ve huzurlu olması gerektiği gibi bir çok konuda bizi uyandırdı. Her sıkıştığımızda uzaktan da olsa cevap verdi bilgilendirdi. Kesinlikle tavsiye ederim hocamızı..