Atipik Otizm Nedir?

Atipik otizm, belirtileri tipik otizmden farklı olarak onun bütün özelliklerinin yer almadığı nörogelişimsel bozukluk türüdür. Otizm spektrum bozukluğu (OSB) içinde değerlendirilen ve çocuklarda küçük yaşta kendini gösteren çeşitli belirtilere sahiptir. Dışarıdan bakıldığında sanki gelişimsel gecikme gibi görünen otizm belirtileri, çocuğun gelişimini engelleyen bir spektrum bozukluğundan kaynaklanır. Bu gelişim bozukluğuna sahip çocuklar, yaşıtlarına göre göz teması ve iletişim kurma konusunda zorluklar yaşar.
6 aydan itibaren belirtileri sadece uzmanlar tarafından fark edilebilen atipik otizm çoğu zaman hafif otizme de benzerdir. Onu diğer otizm türlerinden ayıran bazı belirtileri mevcuttur.

Atipik Otizmin Belirtileri Nelerdir?

Atipik otizm belirtileri arasında çocuğun göz teması kurmaması, iletişimde zorluk yaşaması gibi durumlar başta gelir. Bunların yanında çocuk genel olarak sosyal ilişkilerde zorluk yaşar. Daha çok kendi dünyasına odaklıdır. Atipik otizm belirtileri gösteren çocuklar, takıntılı hareketler sergileyebilirler. Her zaman aynı davranış kalıplarını tekrarlayabilirler. Birileri konuştuğunda onların söylediklerini tekrar edebilirler. Alıştıkları düzen bozulduğunda buna aşırı tepki vermeye meyilli olabilirler. Çocuğunuzda bu belirtileri görüyorsanız bir an önce çocuk psikiyatristine başvurarak gerekli testleri yaptırmalısınız. Çocuğunuzda atipik otizm olabileceğini gösteren belirtiler şunlardır:

  • Konuşurken bazı kelimeleri düzgün söyleyememe,
  • Gerek sözlü gerek bedensel iletişimde zorluk yaşama,
  • Tekrar eden davranış kalıpları yani takıntılar,
  • Motor becerilerde zayıflık,
  • Seslere ya da kokulara karşı aşırı hassasiyet,
  • Anormal sosyal davranışlar,
  • Sinirlilik ve saldırganlık,
  • Bazı kişilerde acıya, sıcağa veya soğuğa karşı duyarsızlık vb.

Bu davranışlar çocuğunuzda varsa bir çocuk psikiyatri merkezine giderek en kısa sürede gerekli testleri yaptırmalısınız.

Klasik Otizm ile Atipik Otizm Arasındaki Farklar

Klasik otizm ve atipik otizm arasındaki temel fark, otizmin çok daha ağır belirtilere sahip olmasıdır. Otizmli bireyler günlük hayata hiçbir şekilde adapte olamazlar, tamamen kendi dünyalarında yaşarlar. Göz teması kurmaz, kendine seslenildiğinde tepki vermez, söylenenlere karşı bir tepkide bulunmazlar. Her iki otizm türünde de çocuk, kendi içine kapanık ve dış dünyayla iletişimi kopuk gibidir. Atipik otizmli bireyler, küçük yaşta fark edildiğinde bireysel eğitimle günlük hayata adapte olabilirler. Bireysel eğitim ve erken tanı sayesinde otizm belirtileri büyük oranda gerileyebilir. Tipik otizmli bireylerde durum daha farklıdır. Onlar da bireysel eğitimle günlük hayatlarına devam ederler. Atipik otizmden farklı olarak sosyal hayata uyumlanamazlar. Yaygın gelişimsel bozukluk belirtileri sergilerler.

Atipik Otizm Tanısı Nasıl Konulur? (DSM-5’e Göre)

Atipik otizm testi, on ikinci aydan itibaren yapılabilir. Çocuklarda gelişimsel gecikme söz konusuysa ve sosyal etkileşim bozukluğu dikkat çekiyorsa gerekli testler yapılarak teşhis konması mümkündür. Erken çocukluk döneminde ortaya çıkan dil ve konuşma gecikmesi gibi belirtiler, atipik otizme işaret ediyor olabilir. Atipik otizm için DSM-5 adı verilen beş önemli tanı koyma kriteri vardır. Bunlar:

  • Çocukluktan beri devam eden sosyal etkileşimi zorlaştıran kalıcı bozukluklar (ilişki geliştirme, arkadaş edinme, ilişkileri devam ettirme, sosyal etkileşim),
  • Basmakalıp ve kısır döngü halinde devam eden davranış kalıpları (aynılıkta ısrar, sürekli aynı yoldan yürüme, evin eşyalarını değiştirmeye karşı direnç gösterme),
  • Erken dönemde kendini gösteren belirtiler (bazı durumlarda fark edilmesi güçtür),
  • Sosyal çevre, mesleki hayat ve diğer ilişkilerde bozulmalar,
  • Zihinsel bozukluklar.

Atipik Otizm Normale Döner mi?

Atipik otizm, yaygın spektrum bozukluğuna göre davranış terapisi ve psikolojik destek yardımıyla azaltılabilir. Nörogelişimsel bozukluklar, erken yaşta tespit edilerek psikoterapi, oyun terapisi, davranış terapisi gibi yöntemlerle tedavi edilebilir. Gerekli tedavi alındıktan sonra atipik otizmli çocukların belirtilerinde büyük oranda gerileme meydana gelir. Bu gerileme onları sosyal hayata yeniden bağlar.

Atipik Otizm İyileşme Belirtileri

Atipik otizm gerekli psikolojik destek ve terapi sonrasında iyileşme belirtileri gösterebilir. Atipik otizm iyileşme belirtileri arasında şunlar yer alır:

  • Önceye oranla artan göz teması,
  • Grup oyunlarına daha fazla ilgi,
  • Önceden reddettiği kurallara daha uyumlu olma hali,
  • Arkadaşlıklar kurmaya istekli davranışlar,
  • Soru sorup yanıt verme davranışlarını geliştirme,
  • Sözlü iletişim becerilerinde ilerleme,
  • Vücut dilini iletişimde daha etkili şekilde kullanma,
  • Takıntılarda azalmalar,
  • Problem çözme becerisinde artış,
  • İhtiyaçlarını ifade edip sorumluluklarını yerine getirme,
  • Önceden zorlandığı derslerde başarı elde etme.

Hafif otizm belirtileri genel olarak erken teşhisle tedavi edilebilir yapıdadır. Atipik otizm teşhisi alan kişiler arasında doğru tedavi ve erken teşhisle iyileşenler vardır. Çocuğa teşhis konduğu andan itibaren gerekli psikolojik destek de sağlanarak bu süreçte belirtilerin büyük oranda azalması sağlanabilir.

Atipik Otizm Zeki midir?

Hafif spektrum bozukluğunda yer alan ve otizm belirtileri gösteren çocuklar için zekâ seviyesi halk arasında tartışmalı bir konudur. Hem motor becerilerde hem de zihinsel gelişimde bir gerilik söz konusudur. Atipik otizm tanısı konan çocukların birçoğunda zekâ geriliği de tespit edilmiştir.

Tedavi ve Destek Süreçleri: Atipik Otizmde Erken Müdahale

Atipik otizmde erken müdahale nörogelişimsel bozukluğun tespit edilmesinde önemlidir. Bu bozukluk ne kadar erken anlaşılırsa çocuğun normal yaşama adapte olması o kadar kısa sürede olur. Tabii bu durum öncelikle doğru teşhis ve tedaviyle mümkündür.

Uygulamalı davranış analizi çocuğa eğitmen aracılığıyla zorluk yaşadığı sosyal konularda taklit ederek öğrenme şansı verir. Dil terapisi sayesinde kişinin kendini doğru şekilde ifade etmesi desteklenir. Mesleki becerilerin kazanılması için ergoterapi etkili tekniklerden bir diğeridir.

Duyu bütünleme terapisi sayesinde kişinin duyularındaki hassasiyetin giderilmesi ve kendini iletişimsel anlamda daha doğru ifade etmesi sağlanır. Atipik otizimli bireylerin çevredeki sinyalleri doğru şekilde algılayıp buna uygun tepkiler vermeyi öğrenmesi hedeflenir. Duyu bütünleme terapisi, atipik otizm tanısı olan kişilerin, algılamada güçlük çektiği sosyal ve çevresel faktörleri daha doğru şekilde anlayabilmesine yardım eder. Bunun akabinde doğru tepkiyi vermesi yönünde onu destekler.

Profesyonel yardımın yanında aile bireylerinin de çocuğa gerekli duygusal desteği vermesi gelişim sürecini olumlu yönde etkiler. Ailenin sevgisi ve anlayışı, çocuğun eğitim sürecini daha rahat geçirmesine yardımcı olur. Aile ve çevre desteği özgüven ve özsaygı geliştirme konusunda da çocuğu olumlu yönde destekleyebilir.

Aileler İçin Rehber: Atipik Otizmle Yaşamak

Aileler için atipik otizmle yaşamak zor gibi görünebilir. Belli noktalarda zorlukları da bulunur. Erken teşhis ve müdahale ile zaman içinde otizm belirtileri gittikçe azalır. Çocuk ruhsal olarak da rahatlamaya başlar. Bu süreçte ailenin sabırlı olması ve terapistle iş birliği içinde hareket etmesi gerekir. Bunu yaptığınızda çocuğunuzun sosyal çevreye ve hayata daha fazla uyumlandığını görebilirsiniz. Atipik otizm tamamen tedavi edilemese bile çocuğun bu rahatsızlıkla sosyal hayata uyumlu şekilde yaşaması mümkündür. Bu durumda yine psikolojik destek, sevgi ve anlayış çerçevesinde hareket ederek çocuğunuzun sağlıklı bir ruh yapısı içinde olmasına yardım edebilirsiniz.

Atipik Otizmde Zihinsel ve Sosyal Gelişim

Atipik otizmle birlikte kendini gösteren bazı özgül öğrenme güçlükleri ortaya çıkabilir. Matematik gibi hesaplama yapılması gereken derslerde, harfleri algılamada ve okumada, dikkatini belli bir noktaya toplamada zorluklar meydana gelebilir. Sosyal gelişim açısından da çocuklar için belli zorluklar mevcuttur. Arkadaşlarıyla sıradan sohbet etme, oyun kurma, sosyal ilişkiler geliştirme konusunda atipik otizmli çocuklar, yaşıtlarına göre daha çok zorlanırlar. Diğer çocuklar için çok kolay olabilen sosyal davranışlar, onlar için zor olabilir. Alışık olmadıkları kalabalık ortamlara girmek istemeyebilirler. Atipik otizmli çocuklar okul öncesinde gerekli eğitimleri ve psikolojik desteği alarak sosyal becerilerini kazanmalıdır. Bu sayede okulda yaşayabilecekleri sosyal zorlukları en aza indirmek mümkün olabilir.

Atipik Otizmde Eğitim Yaklaşımları ve Öneriler

Atipik otizmde eğitim yaklaşımları, çocuğun bireysel gelişimini destekleyecek çeşitli programlardan oluşur. Atipik otizm için en uygun eğitim yaklaşımları arasında, bireyselleştirilmiş eğitim, uygulamalı davranış analizi ve sosyal beceri eğitimi ön plana çıkar. Dil ve konuşma terapisinin yanında teknoloji destekli eğitim, atipik otizm teşhisi konmuş çocuklar için iyi bir seçenektir. Atipik otizmli çocuklar tek tip eğitim için uygun değildir. Onların dikkatini çekecek görselleştirmelerin, net komutların, pekiştirmelerin, öğrenmeyi kolaylaştırıcı rutinlerin yer aldığı bir eğitim programı hazırlanmalıdır. Günlük olarak yapılacak şeyleri bilmek, çocuk için kaygıyı azaltıcı ve rahatlatıcı bir durumdur. Belli bir program dahilinde verilen eğitim, çocuğun bu duruma uyum sağlamasını kolaylaştırabilir.

Sık Sorulan Sorular ve Yanıtlar

Atipik otizm nedir?

Atipik otizm, otizmin bütün belirtilerini kapsamayan ama aynı spektrum bozukluğu içinde yer alan bir nörogelişimsel bozukluk durumudur.

Hafif otizm nedir?

Hafif otizm, çocuğun, diğer otizm türlerine göre daha fazla sosyal ve motor beceriye sahip olduğu spektrum bozukluğu türüdür.

Otizm tedavi edilir mi?

Otizmin birden çok çeşidi bulunur. Ağır otizm teşhisi alan çocuklar ne yazık ki sosyal hayata tam anlamıyla adapte olamazlar. Yine de onlara özel eğitimler sayesinde hayatlarını sürdürürler. Otizmin hiçbir türü tam olarak tedavi edilemez. Diğer taraftan hafif özellikler gösteren türlerinde tedavinin katkısı büyüktür.

Atipik otizm için ilaç kullanılır mı?

Atipik otizm için herhangi bir ilaç kullanılmaz. Psikoterapi, ergoterapi, konuşma ve dil terapisi gibi çeşitli terapilerle çocuğun gelişimine destek sağlanır. Sosyal ve motor becerilerin gelişmesi desteklenir.

Danışanlarımız Nediyor?
Ş.A
Ş.A

Burayı internetten buldum. Çocuğumun ergenlikle ilğili başlayan bazı sorunları vardı. Bu sorunlar okul başarısını da etkilemeye başlamıştı. Bir çok yol denedik ama durumlar hep başa sardı. Doktorumuz ile ona nasıl yaklaşabileceğimizi öğrendik. Artık evde sorunsuz bir ergenimiz var. Hem biz hem de çocuğumuz huzurlu. İyi ki İstanbul Çocuk Psikiyatri diyorum.

V.A
V.A

Önceleri bu tür tedavilere karşı çok ön yargılıydım ama Rabbim sonsuz kere razı olsun, doktorumuzla tanıştıktan sonra bu ön yargım tamamen kırıldı, çocuğumuzla ilgili çok çok ciddi olumlu sonuçlar aldık. Gerçekten samimiyetle, tavsiye ediyorum. Hocam işinde gayet uzman. Teşhisi, yönlendirmeleri ve tedavi yöntemleri mükemmel. Herkese tavsiye ediyorum. Hocama da buradan tekrar selamlarımı, saygılarımı iletiyorum. Çocuklarınızın geleceği için mutlaka dikkat eksikliği, dikkat dağınıklığı veya hiperaktive bozukluğu sıkıntıları varsa mutlaka ama mutlaka hocamla tanışmanızı öneriyorum.

C.Y
C.Y

Sürecin en başında tedavi alıp almama konusunda fazlasıyla kararsızdım. Böyle bi sürece başlamanın benim için faydalı olup olmayacağından emin değildim. Ama şuan diyorum ki iyi ki başlamışım. Ben bu sürece başlayalı 10 seans oldu ve Ömer beye ilk geldiğim kişiyle şuan dönüştüğüm kişi arasında büyük bi fark var. Ve şuan dönüştüğüm kişiden ve içimdeki potansiyeli zamanla ortaya çıkarıyor oluşumdan çok mutluyum. Kendi aşamadığım şeyleri aşmamda bana çok büyük katkıları oldu. Konumu rahattı. Randevu saatlerinde herhangi bi aksama olmadı. İletişim konusunda da profesyonelce hareket edildi. Sonuç olarak bu süreçte kötü diyebileceğim herhangi bir şeyle karşılaşmadım. Benim için son derece güzel ilerleyen bi süreçti ve hala devam ediyorum. Elimde olsa hiç bırakmam 🙂

K.N
K.N

Bir kere gelmiş olmamıza rağmen tüm detayıyla bizimle ilgilenen saat kavramı asla olmayan özellikle söylüyorum cünkü bir saat diye konusmustuk öncesinde nerdeyse 1.30 saatten fazla ilgilendi ömer bey bizimle cıkarken de gerçekten ücret için çalışmış olsaydı mutlaka gelin derdi ki ne zaman danısmak için isterseniz gelin dedi kendisi devamlılık gerektirecek bir durum yok diye ekledi biz cok memnun kaldık ne zaman danısmak istersek yine kendisini tercih edeceğiz bir kez daha teşekkür ederiz kendisine.

P.S
P.S

Doktorumuzla çok güzel bir süreç geçirdik. Çocuklarla iletişimi gerçekten çok güçlü, harika bir dinleyici ve onların dünyasını, duygularını,davranışlarını çok iyi yorumluyor. Aklımızdaki tüm soruları içtenlikle yanıtladı ve her seans çok verimli geçti. Oğlum her randevuya istekle ve mutlu bir şekilde gitti, bu da onun güven veren yaklaşımını gösteriyor. Süreç boyunca farkındalıklarımı artırdı; bazen hayat içinde çok basit görünen şeylerin çocuklar için ne kadar büyük anlam taşıdığını fark etmemi sağladı. Kendisinin ilgisi, sabrı ve rehberliği harika!

T-S
T-S

Rehber öğretmenin tavsiyesiyle gittik. Dehb olan oğlum için gittik. İlk gittiğimizde çok belirsizlik içindeydik. Kaos durumundaydık. Kendisi çocuğumuzun teşhisini koydu. Neler yapmamız gerektiğini söyledi. Bize çok güzel rehberlik etti.
Sadece çocuk odaklı değil, aynı zamanda tedavi sürecinde anne babanın da psikolojisini önemsemesi çok değerliydi.
Dehb li çocuklara bakış açısı çok güzel. Her çocuğun özel olduğu, illaki bir etiket takılmaması gerektiği, çocuğun iyi olması için önce anne babanın sakin ve huzurlu olması gerektiği gibi bir çok konuda bizi uyandırdı. Her sıkıştığımızda uzaktan da olsa cevap verdi bilgilendirdi. Kesinlikle tavsiye ederim hocamızı..

Anasayfa
Whatsapp
Ara
Randevu
İletişim