15+
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktive Bozukluğu
Hiperaktivite Bozukluğu Nedir?
Hiperaktivite, çağımızda birçok çocuğun tanı aldığı, ailelerin ise yaka silktiği bir durumdur. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), uzun süre bir yerde sabit kalamama, çabuk sıkılma, sürekli hareket etme isteği şeklinde tanımlanabilen bir psikolojik rahatsızlıktır. Dürtüsellik ön plandadır. Çocuklar, yapmak istedikleri şeyleri hemen gerçekleştirmek ister. Beklemeye tahammülleri yoktur. Bir çeşit dürtüsel davranış bozukluğu olarak ifade edilebilen hiperaktivite, ilaç tedavisiyle kontrol altına alınabilir.
Çocuklarda Hiperaktivitenin Belirtileri Nelerdir?
Çocuklarda hiperaktivite bozukluğu, yaramazlık olarak algılanır. Hiperaktif çocukların, bir adaptasyon sorunu yaşadığını unutmamalısınız. Hiperaktivite kişinin, herkesin vakit geçirmekte ya da kendini kontrol etmekte zorlanmadığı konularda zorlanması, hareket etme ve başka bir yere gitme isteği gibi kendini gösterebilir. Çocuklarda durum daha çok hareketlerle dürtüsel davranışlarla kendini gösterir. Uzun süre ders dinlemeye katlanamazlar. Sürekli bir ortamda hareketsiz kalmaktan sıkılırlar. Çocuklarda hiperaktivite bozukluğu, bir tür nörogelişimsel bozukluk olarak ortaya çıkar.
DEHB ile Karıştırılan Davranışlar
Otizmin hafif olan türleri, Asperger Sendromu, kaygı bozukluğu gibi durumlar, çocuklarda hiperaktivite bozukluğuyla karıştırılabilir. Bu sendromlara ve bozukluklara sahip çocukların da konsantrasyon problemleri vardır. Hiperaktif çocuklar, çok hareketlidir. Standart eğitim programlarından sıkılırlar. Kendilerini derse vermekte zorlanabilirler. Sessiz kalmaları gereken bir ortamda kendilerini kontrol etmekte zorlanırlar. Manik depresif bozukluk, öğrenme bozuklukları gibi durumlar da sıklıkla hiperaktivite ile karıştırılabilir. Uyum bozukluğu, karşıt olma karşı gelme bozukluğu gibi birçok farklı durum da hiperaktivite ile benzerlik gösterebilir. İlk bakışta ayırt etmek zor olabilir. Çocuk psikolojisi alanında uzman kişiler tarafından yapılan muayene yoluyla hiperaktivite teşhisi konulabilir.
Hiperaktivitenin Nedenleri: Genetik, Çevresel ve Nörolojik Faktörler
Hiperaktivitenin nedenleri arasında doğumda gelişebilen komplikasyonlar, genetik ve çevresel faktörler yer alır. Zor doğumlar sonrasında bebekte nörolojik bozukluklar meydana gelebilir. Beyin hasarı hiperaktivitenin en önemli nedenlerinden bir tanesidir. Stres ve çevresel faktörler zaman içinde çocuğun hiperaktifliği benimsemesine ve bu durumun kronik hale gelmesine sebep olabilir. Tedavi edilmediğinde yetişkinlik döneminde de etkisi devam eder.
Hangi Yaşta Belirtiler Ortaya Çıkar?
Çocuklarda hiperaktivite bozukluğu belirtileri 6 yaşından itibaren teşhis edilebilir. İlkokul çağındaki çocuklarda hiperaktivite, odaklanma sorunu nedeniyle okulda çeşitli zorlukların ortaya çıkmasına neden olur. Bebeklerde de hiperaktivite görülebilir. 1 yaşındaki bebeklerde hiperaktivite belirtileri ellerin ve ayakların sürekli hareket halinde olması yer alır. Bebek sabit şekilde bir yerde durmaktan hoşlanmaz. Çok hızlı hareket eder. Evin içinde sürekli dolaşır. Bebek yaşta hiperaktivite belirtileri olsa da tanı konulmaz.
Tanı Süreci: Uzman Görüşü ve Testler
Hiperaktivite belirtileri gösteren bir çocuğunuz için psikiyatriste ya da nöroloğa başvurabilirsiniz. Bu alanda kesin bir test bulunmaz. Tanı sürecini kesinleştirmek için çocuğun günlük yaşamı, okuldaki davranışları gözlemlenir. Bebeklikten şimdiki yaşına kadar hiperaktiviteye işaret eden davranışların tespiti için aileden bir bebeklik öyküsü istenir. Yapılan değerlendirme neticesinde çocuğun hiperaktif olup olmadığı anlaşılır.
Evde Ebeveynlerin Uygulayabileceği Destek Yöntemleri
Hiperaktif bir çocuğunuz bulunuyorsa onu sürekli dizginlemek yerine enerjisini boşaltabileceği aktivitelere katılmasını sağlayabilirsiniz. Sevdiği bir spor varsa bu alana yönlendirebilirsiniz. Sanatsal aktiviteler ve oyun terapisi gibi farklı yardımcı uygulamalara katılmasını destekleyebilirsiniz. Hiperaktivite bozukluğu bulunan çocuğunuz varsa dikkat dağınıklığını artıracak faaliyetlerden kaçınmalısınız. Televizyon, tablet ve cep telefonu aktivitelerinden uzak durmasını sağlayabilirsiniz. Onunla bolca sohbet edebilir, hareketliliğini verimliliğe çevirmek için temizlik yapmaya yardım etmesini isteyebilirsiniz. Birlikte yemek yapabilirsiniz. Kitap okuma etkinlikleri yapabilirsiniz. Birlikte gezmek üzere zamanlar planlayabilirsiniz. Aile desteğinin çocukların yaşadığı zorlukları atlatmakta önemli bir rolü olduğunu unutmamalısınız.
Okul Ortamında Hiperaktif Çocuğa Yaklaşım
Okul ortamında hiperaktif çocuklar, derse uyumlanmakta zorlanırlar. Oturmak istemeyebilirler. Bu durum, sınıfta ders bütünlüğünü bozabilir. Hiperaktif çocuklar için alan tanınmalı, baskı kurulmamalıdır. Çocuğunuz okul dönemine başlamadan önce alanında uzman psikologlara ya da çocuk psikiyatristlere başvurarak gerekli desteği almasını sağlamalısınız.
Bilişsel Davranışçı Terapi ve İlaç Tedavisi
Bilişsel Davranışçı Terapi ve ilaç tedavisi, çocuğun davranışlarını kontrol altına almada yardımcı olur. Bu konuyu ihmal etmeden çocuğu günlük hayata uyumlanmasını destekleyebilirsiniz. Çocuklarda davranış bozukluğu ve tedavisi, bazen ihmal edilen konular arasındadır. Bu konuyu dikkate almalısınız. Aksi takdirde çocuğunuz sadece okulda zorlanmakla kalmaz. Toplumsal kurallara uyum sağlamak, iş bulmak ve bir mesaiyi devam ettirmek gibi konularda da çok fazla zorlanırlar. Doğru tedaviyle ve doğru uzman müdahalesiyle çocuğun davranışlarını kontrol etmesi daha mümkün hale gelir.
Yaygın Yanlış Anlamalar: “Yaramazlık” mı, Bozukluk mu?
Çocuklarda hiperaktivite bozukluğu, yaramazlık olarak nitelendirebilirsiniz. Bu durum, tipik bir yaramaz çocuk davranışı gibi görünebilir. Bu konuda ailenin de gerekli psikolojik eğitimi alması, her aşırı hareketliliğin yaramazlık sayılmaması gerekir. Koşma, zıplama ve atlama gibi motor aktiviteleri çok fazla sergileyen hiperaktif çocukların, bunu kontrol dışı yaptığını unutmamalısınız. Çocuk psikolojisi alanında uzmanlaşmış kişilerden destek alabilirsiniz.
DEHB tedavisiyle çocuğunuzun daha uyumlu, dürtülerini kontrol edebilen bir birey haline gelmesini destekleyebilirsiniz. Hiperaktif çocukları tipik yaramaz çocuk etiketiyle cezalandırmaya çalışmak onun davranışlarını değiştirmeye hiçbir katkı sağlamaz. Hareketlilik devam eder. Bu durum hem çocuğun hem de sizin daha fazla zorlanmanıza neden olur. Çocuklarda hiperaktivite bozukluğundan şüphelendiğinizde kendinizce çözüm bulmak yerine bir uzmana başvurmayı ihmal etmemelisiniz.
Danışanlarımız Nediyor?
Ş.A
Burayı internetten buldum. Çocuğumun ergenlikle ilğili başlayan bazı sorunları vardı. Bu sorunlar okul başarısını da etkilemeye başlamıştı. Bir çok yol denedik ama durumlar hep başa sardı. Doktorumuz ile ona nasıl yaklaşabileceğimizi öğrendik. Artık evde sorunsuz bir ergenimiz var. Hem biz hem de çocuğumuz huzurlu. İyi ki İstanbul Çocuk Psikiyatri diyorum.
V.A
Önceleri bu tür tedavilere karşı çok ön yargılıydım ama Rabbim sonsuz kere razı olsun, doktorumuzla tanıştıktan sonra bu ön yargım tamamen kırıldı, çocuğumuzla ilgili çok çok ciddi olumlu sonuçlar aldık. Gerçekten samimiyetle, tavsiye ediyorum. Hocam işinde gayet uzman. Teşhisi, yönlendirmeleri ve tedavi yöntemleri mükemmel. Herkese tavsiye ediyorum. Hocama da buradan tekrar selamlarımı, saygılarımı iletiyorum. Çocuklarınızın geleceği için mutlaka dikkat eksikliği, dikkat dağınıklığı veya hiperaktive bozukluğu sıkıntıları varsa mutlaka ama mutlaka hocamla tanışmanızı öneriyorum.
C.Y
Sürecin en başında tedavi alıp almama konusunda fazlasıyla kararsızdım. Böyle bi sürece başlamanın benim için faydalı olup olmayacağından emin değildim. Ama şuan diyorum ki iyi ki başlamışım. Ben bu sürece başlayalı 10 seans oldu ve Ömer beye ilk geldiğim kişiyle şuan dönüştüğüm kişi arasında büyük bi fark var. Ve şuan dönüştüğüm kişiden ve içimdeki potansiyeli zamanla ortaya çıkarıyor oluşumdan çok mutluyum. Kendi aşamadığım şeyleri aşmamda bana çok büyük katkıları oldu. Konumu rahattı. Randevu saatlerinde herhangi bi aksama olmadı. İletişim konusunda da profesyonelce hareket edildi. Sonuç olarak bu süreçte kötü diyebileceğim herhangi bir şeyle karşılaşmadım. Benim için son derece güzel ilerleyen bi süreçti ve hala devam ediyorum. Elimde olsa hiç bırakmam 🙂
K.N
Bir kere gelmiş olmamıza rağmen tüm detayıyla bizimle ilgilenen saat kavramı asla olmayan özellikle söylüyorum cünkü bir saat diye konusmustuk öncesinde nerdeyse 1.30 saatten fazla ilgilendi ömer bey bizimle cıkarken de gerçekten ücret için çalışmış olsaydı mutlaka gelin derdi ki ne zaman danısmak için isterseniz gelin dedi kendisi devamlılık gerektirecek bir durum yok diye ekledi biz cok memnun kaldık ne zaman danısmak istersek yine kendisini tercih edeceğiz bir kez daha teşekkür ederiz kendisine.
P.S
Doktorumuzla çok güzel bir süreç geçirdik. Çocuklarla iletişimi gerçekten çok güçlü, harika bir dinleyici ve onların dünyasını, duygularını,davranışlarını çok iyi yorumluyor. Aklımızdaki tüm soruları içtenlikle yanıtladı ve her seans çok verimli geçti. Oğlum her randevuya istekle ve mutlu bir şekilde gitti, bu da onun güven veren yaklaşımını gösteriyor. Süreç boyunca farkındalıklarımı artırdı; bazen hayat içinde çok basit görünen şeylerin çocuklar için ne kadar büyük anlam taşıdığını fark etmemi sağladı. Kendisinin ilgisi, sabrı ve rehberliği harika!
T-S
Rehber öğretmenin tavsiyesiyle gittik. Dehb olan oğlum için gittik. İlk gittiğimizde çok belirsizlik içindeydik. Kaos durumundaydık. Kendisi çocuğumuzun teşhisini koydu. Neler yapmamız gerektiğini söyledi. Bize çok güzel rehberlik etti.
Sadece çocuk odaklı değil, aynı zamanda tedavi sürecinde anne babanın da psikolojisini önemsemesi çok değerliydi.
Dehb li çocuklara bakış açısı çok güzel. Her çocuğun özel olduğu, illaki bir etiket takılmaması gerektiği, çocuğun iyi olması için önce anne babanın sakin ve huzurlu olması gerektiği gibi bir çok konuda bizi uyandırdı. Her sıkıştığımızda uzaktan da olsa cevap verdi bilgilendirdi. Kesinlikle tavsiye ederim hocamızı..