15+
Fonolojik Bozukluk
Fonolojik Bozukluk Nedir?
Çocuklarda fonolojik bozukluk, sesleri düzgün çıkaramama durumudur. Fonolojik bozukluğu bulunan çocuklarda bazı sesleri söylemek zordur. Bazen hecelerin yerleri birbirine karışır. Bazı kelimelerde ses eksiltme gibi yanlış konuşma şekilleri ortaya çıkar. Bazı harfleri yutarak konuşurlar. Bazı sesleri boğuk şekilde çıkarabilirler. Fonolojik bozukluk, erken müdahale ile düzeltilebilir.
Fonolojik ve Artikülasyon Bozukluğu Arasındaki Farklar
Fonolojik kelimesi ile artikülasyon terimi birbirinden farklıdır. İki bozukluk türü de farklılık gösterir. Öncelikle fonolojik kavramını açıklamak daha doğru olur. Fonolojik ne demek? Dil bilgisinde yer alan konuşma sesleriyle ve bu seslerin birbiriyle uyumlu şekilde kullanılma biçimiyle ilgilidir. Fonoloji, konuşma seslerinin ve bu seslerle oluşan anlamlı birleşimlerin bütünüdür. Fonem ise bir dilde yer alan küçük ses birimleridir. Fonem bilgisi, farkında olmadan yaptığımız küçük ses değişimlerini sağlar. Normal konuşma düzenine sahip bir çocuk ya da yetişkin bu kavramları tek tek düşünerek hareket etmez, akıcı bir şekilde konuşabilir. Sağlıklı dil gelişimine sahip olan herkes seslerin tamamını doğru artikülasyonla çıkarabilir. Artikülasyon, sesin çıkış biçimini ifade eden kavramdır. Sesletim olarak da bilinir. Artikülasyon bozukluğu ise dil, diş, damak ve dudak gibi konuşma organlarında yer alan bozukluklar nedeniyle sesleri düzgün çıkaramamaktır.
Fonolojik Bozukluk Belirtileri Nelerdir?
Çocuklarda fonolojik bozukluk belirtileri küçük yaşlarda çok anlaşılmasa da yaş ilerledikçe daha belirgin hale gelir. Bebekler, altı aylıkken sadece belli sesleri çıkarabilirken, bir yaşına yaklaştıklarında bazı kelimeleri söyleyebilirler. İki yaşından itibaren iki kelimelik cümleler kurabilirler. Daha uzun cümleler ise 3-4 yaşlarını bulur. 4 yaşından sonra konuşma genellikle daha anlaşılır hale gelir. Ancak 2-3 yaşından itibaren konuşma problemleri ortaya çıkabilir. Yaşıtlarına oranla konuşma gecikmesi varsa bu durumun altında yatan psikolojik faktörler araştırılmalıdır. Konuşma sesi bozukluğu fark edildiğinde ilk adım olarak bir kulak burun boğaz uzmanına başvurulmalıdır.
Fonolojik Bozukluğun Nedenleri: Genetik mi Gelişimsel mi?
Fonolojik bozukluğun nedenleri arasında genetik ve gelişimsel faktörler yer alabilir. Her iki durumda da çocuğun hem fiziksel hem de psikiyatrik değerlendirmeye alınması gerekir. Konuşmanın düzelmesi için gerekli fiziki müdahaleler yapılmalıdır.
Kaç Yaşında Teşhis Konur?
Fonolojik bozukluk genellikle iki-üç yaşlarında teşhis edilebilir. Dil ve konuşma terapisine başlamak için ise belirli bir yaş sınırı yoktur. Ne kadar erken başlanırsa çocuğun kendini ifade etmesi o kadar kolaylaşır. Öncelikle bir çocuk psikiyatrisi muayenesi önerilir.
Fonolojik Bozukluk Tanısı Nasıl Konur?
Fonolojik bozukluk tanısı koymak için fiziksel, psikiyatrik ve nörolojik muayenelerin eş zamanlı olarak yapılması gerekir. Tanının ardından tedavi süreci başlatılır. Bu süreçte ailenin desteği ve farkındalığı, çocuğun konuşma becerilerinin gelişmesinde önemli rol oynar.
Dil ve Konuşma Terapisinde Uygulanan Yöntemler
Fonolojik bozukluk tedavisinde uygulanan yöntemlerden biri çocuğa fonetik farkındalık kazandırmaktır. Bu yöntemle çocuk farklı sesleri tanımayı ve ayırt etmeyi öğrenir. Motor becerileri geliştirmeye yönelik egzersizler yapılır. Benzer sesli kelimelerle çalışma gerçekleştirilir. Doğru ses üretiminin nasıl olması gerektiği öğretilir ve çocuk doğru ile yanlışı ayırt etmeye başlar.
Evde Ebeveynlerin Uygulayabileceği Egzersizler
Fonolojik bozukluk tanısı almış çocuklar için evde uygulanabilecek egzersizlerden en etkilisi çocuğun konuşmasını dinleyerek geri bildirim vermektir. Doğru kelimenin tekrar edilmesi, çocuğun bu sesi düzgün bir şekilde öğrenmesine yardımcı olur.
Fonolojik Bozukluk Tedavisinde Süreç ve İyileşme Oranları
Tedavi süreci, çocuğun konuşma bozukluğunun derecesine göre değişiklik gösterir. Ancak genel olarak olumlu sonuçlar alınır. Bazı durumlarda herhangi bir tedavi uygulanmadan da düzelme gözlemlenebilir.
Fonolojik Bozukluk ile Sık Karıştırılan Durumlar
Fonolojik bozukluk genellikle artikülasyon bozuklukları ile karıştırılır. Artikülasyon bozukluğu, fiziksel bir engel nedeniyle seslerin doğru çıkarılamamasıdır. Fonolojik bozukluk ise sesleri çıkaramama ve dil bilgisi kurallarına uygun birleştirememe durumudur. Bu bozukluk, konuşmaya geçiş sürecinde sık görülür ve çoğu zaman çocuk gelişimiyle birlikte kendiliğinden düzelebilir.
Danışanlarımız Nediyor?
Ş.A
Burayı internetten buldum. Çocuğumun ergenlikle ilğili başlayan bazı sorunları vardı. Bu sorunlar okul başarısını da etkilemeye başlamıştı. Bir çok yol denedik ama durumlar hep başa sardı. Doktorumuz ile ona nasıl yaklaşabileceğimizi öğrendik. Artık evde sorunsuz bir ergenimiz var. Hem biz hem de çocuğumuz huzurlu. İyi ki İstanbul Çocuk Psikiyatri diyorum.
V.A
Önceleri bu tür tedavilere karşı çok ön yargılıydım ama Rabbim sonsuz kere razı olsun, doktorumuzla tanıştıktan sonra bu ön yargım tamamen kırıldı, çocuğumuzla ilgili çok çok ciddi olumlu sonuçlar aldık. Gerçekten samimiyetle, tavsiye ediyorum. Hocam işinde gayet uzman. Teşhisi, yönlendirmeleri ve tedavi yöntemleri mükemmel. Herkese tavsiye ediyorum. Hocama da buradan tekrar selamlarımı, saygılarımı iletiyorum. Çocuklarınızın geleceği için mutlaka dikkat eksikliği, dikkat dağınıklığı veya hiperaktive bozukluğu sıkıntıları varsa mutlaka ama mutlaka hocamla tanışmanızı öneriyorum.
C.Y
Sürecin en başında tedavi alıp almama konusunda fazlasıyla kararsızdım. Böyle bi sürece başlamanın benim için faydalı olup olmayacağından emin değildim. Ama şuan diyorum ki iyi ki başlamışım. Ben bu sürece başlayalı 10 seans oldu ve Ömer beye ilk geldiğim kişiyle şuan dönüştüğüm kişi arasında büyük bi fark var. Ve şuan dönüştüğüm kişiden ve içimdeki potansiyeli zamanla ortaya çıkarıyor oluşumdan çok mutluyum. Kendi aşamadığım şeyleri aşmamda bana çok büyük katkıları oldu. Konumu rahattı. Randevu saatlerinde herhangi bi aksama olmadı. İletişim konusunda da profesyonelce hareket edildi. Sonuç olarak bu süreçte kötü diyebileceğim herhangi bir şeyle karşılaşmadım. Benim için son derece güzel ilerleyen bi süreçti ve hala devam ediyorum. Elimde olsa hiç bırakmam 🙂
K.N
Bir kere gelmiş olmamıza rağmen tüm detayıyla bizimle ilgilenen saat kavramı asla olmayan özellikle söylüyorum cünkü bir saat diye konusmustuk öncesinde nerdeyse 1.30 saatten fazla ilgilendi ömer bey bizimle cıkarken de gerçekten ücret için çalışmış olsaydı mutlaka gelin derdi ki ne zaman danısmak için isterseniz gelin dedi kendisi devamlılık gerektirecek bir durum yok diye ekledi biz cok memnun kaldık ne zaman danısmak istersek yine kendisini tercih edeceğiz bir kez daha teşekkür ederiz kendisine.
P.S
Doktorumuzla çok güzel bir süreç geçirdik. Çocuklarla iletişimi gerçekten çok güçlü, harika bir dinleyici ve onların dünyasını, duygularını,davranışlarını çok iyi yorumluyor. Aklımızdaki tüm soruları içtenlikle yanıtladı ve her seans çok verimli geçti. Oğlum her randevuya istekle ve mutlu bir şekilde gitti, bu da onun güven veren yaklaşımını gösteriyor. Süreç boyunca farkındalıklarımı artırdı; bazen hayat içinde çok basit görünen şeylerin çocuklar için ne kadar büyük anlam taşıdığını fark etmemi sağladı. Kendisinin ilgisi, sabrı ve rehberliği harika!
T-S
Rehber öğretmenin tavsiyesiyle gittik. Dehb olan oğlum için gittik. İlk gittiğimizde çok belirsizlik içindeydik. Kaos durumundaydık. Kendisi çocuğumuzun teşhisini koydu. Neler yapmamız gerektiğini söyledi. Bize çok güzel rehberlik etti.
Sadece çocuk odaklı değil, aynı zamanda tedavi sürecinde anne babanın da psikolojisini önemsemesi çok değerliydi.
Dehb li çocuklara bakış açısı çok güzel. Her çocuğun özel olduğu, illaki bir etiket takılmaması gerektiği, çocuğun iyi olması için önce anne babanın sakin ve huzurlu olması gerektiği gibi bir çok konuda bizi uyandırdı. Her sıkıştığımızda uzaktan da olsa cevap verdi bilgilendirdi. Kesinlikle tavsiye ederim hocamızı..